Heumen, Mook & Middelaar
Heb jij dat ook?
In de bossen van de Overasseltse Vennen staan een kapelruïne en een magische koortsboom. Duizenden mensen komen naar deze plek om genezing af te dwingen, want hier staat de enige nog bekende koortsboom van Nederland. Volgens de overlevering kan de boom mensen genezen van koorts en andere ziektes. Dat gaat als volgt: knoop een stukje stof in de boom, dat in aanraking is geweest met een patiënt, en de boom neemt de ziekte over. Tegenwoordig knoopt iedereen maar raak, bij daglicht en in het volle zicht, maar vroeger ging het er een stuk geheimzinniger aan toe. Het was namelijk belangrijk dat niemand het ritueel zag en dus werd het ’s nachts gedaan. Ook mocht degene die de lap stof achterliet niet meer omkijken als hij de boom na gedane zaken verliet. Het is een eeuwenoud bijgeloof, maar hoe ontstond dat juist op deze plek in de bossen van Overasselt? Volgens het volksgeloof neemt de koortsboom de ziekte over. – Foto: Omroep Gelderland Heriberta dreigde aan de koorts te bezwijken Aan het eind van de negentiende eeuw bedacht de Wijchense onderwijzer G.E. Mes het volgende verhaal over Walrick, een heidense roverhoofdman van de Hoemannen. Walrick woonde in de bossen bij Overasselt. Op een dag werd zijn dochter Heriberta doodziek en dreigde aan de koorts te bezwijken. Ten einde raad riep haar vader de hulp in van de Engelse monnik Willibrord, die net op dat moment als missionaris rondtrok in het land van Maas en Waal om heidenen te bekeren tot het Christendom. Willibrord wilde wel helpen, op voorwaarde dat Walrick zich zou bekeren tot het christendom. Walrick kreeg de opdracht een haarband van zijn dochter aan een boom te binden. Zo gezegd, zo gedaan en jawel hoor, het meisje genas van haar koorts. Vader en dochter bekeerden zich tot het christendom, maar dat stond de andere Hoemannen helemaal niet aan. Ze vermoordden Walrick en Heriberta en begroeven hen in het bos, maar al snel werd hun graf een bedevaartsoord voor christelijke zieken en koortslijders. Ook Karel de Grote zou de koortsboom bezocht hebben, toen hij in het jaar 777 de paasdagen doorbracht in zijn Valkhofburcht te Nijmegen. Keizer Karel werd ziek en kreeg hoge koorts. Ook hij had gehoord van de koortsboom bij Overasselt en hij liet zich er naartoe brengen. En ook Karel werd als door een wonder beter! Uit dankbaarheid liet hij er een kapel bouwen ter ere van Walrick en Willibrord. Tot zover de legende van schoolmeester Mes. Saint Valéry, beschermheilige van zieken en koortslijders Het zijn mooie verhalen, maar in werkelijkheid stamt de eerste vermelding van een kapel op deze plek uit ongeveer 1200. Die kapel was gewijd aan Sint-Walrick. Niet de roverhoofdman uit de legende, maar de Franse heilige Saint Valéry, in het middeleeuwse Nederlands verbasterd tot Walrick. Deze monnik leefde rond de zevende eeuw en was de beschermheilige van de zieken en vooral van koortslijders. Het Franse klooster dat door hem was gesticht, had ook bezittingen in Overasselt. In de vijftiende eeuw ontstond de gewoonte onder gelovigen om naar deze kapel te gaan om genezing te vragen voor de koortslijders. En dat doen ze tot op de dag van vandaag. Aanstaande paaszaterdag 16 april om 7.00 uur ’s morgens zingt het koor Carolus Magnus gregoriaanse gezangen bij de ruïne van de Sint-Walrickkapel. Gekleed als benedictijner monniken zingen ze over de intredende lente, de cyclische bewegingen van leven en dood en over het nieuwe leven na de dood. Ridder Bas bezocht de koortsboom en de Sint Walrickkapel: Ridders van Gelre is het geschiedenisplatform van Omroep Gelderland. We brengen het laatste nieuws over de Gelderse historie en organiseren elke zaterdagochtend een exclusieve rondleiding voor onze volgers op bijzondere locaties. En heb je het stripboek Ridders van Gelre en Ons Verloren Hertogdom al in de boekenkast? Volg ons ook op: Facebook, Instagram, Twitter, televisie, Radio en YouTube.
